Przed wszystkimi ósmoklasistami kończącymi szkołę podstawową stoi bardzo trudna decyzja: jaką szkołę wybrać? Ten wybór zadecyduje nie tylko o Twojej najbliższej przyszłości, ale może mieć duże znaczenie na to, co będziesz robić w przyszłej pracy. Pytanie, jak w wieku 14 czy 15 lat wybrać drogę prowadzącą do konkretnego zawodu?
W tym artykule postaram się skupić na wszystkich dostępnych opcjach jakie masz przed sobą na tym etapie swojego rozwoju i niczym doradca zawodowy podpowiem, która z nich może być najbardziej odpowiednim wyborem w zależności od Twoich zainteresowań, marzeń, ambicji czy chociażby dotychczasowych wyników w nauce!
Liceum ogólnokształcące, Technikum i Szkoła Branżowa I stopnia - na skróty:
Twoje opcje: Liceum ogólnokształcące, Technikum i Szkoła Branżowa I stopnia
Zanim zacznę charakteryzować poszczególne szkoły warto poznać wszystkie swoje opcje. Jako uczeń kończący szkołę podstawową, masz wybór pomiędzy liceum ogólnokształcącym tzw. ogólniakiem, technikum oraz szkołą branżową I stopnia, czyli do niedawna zawodówką.
Podstawową różnicą pomiędzy poszczególnymi szkołami jest ich czas ukończenia. Od 2019 roku nauka w liceum trwa 4 lata, w technikum 5 lat, a szkołę branżową I stopnia ukończysz już po 3 latach nauki. Na koniec liceum zdobędziesz wykształcenie średnie i możliwość podejścia do matury. Technikum zakończysz z dokładnie takimi samym rezultatem, ale dodatkowo możesz uzyskać kwalifikacje zawodowe, potwierdzone dodatkowym egzaminem po jego ukończeniu. Szkoła branżowa I stopnia również kończy się zdaniem egzaminu zawodowego, ale by podejść do egzaminu maturalnego musisz ukończyć jeszcze dwuletnią szkołę branżową II stopnia.
Niezależnie od wybranej szkoły masz potem możliwość kontynuowania nauki w szkole policealnej lub wybrać studia wyższe.
Pamiętaj! Niezależnie od tego jaką szkołę wybierzesz, każda z nich może doprowadzić Cię do matury i kontynuowania nauki na studiach wyższych.
Policz swoje punkty rekrutacyjne po szkole podstawowej
Ważnym czynnikiem przy wyborze szkoły średniej jest Twoja przewidywana lub już znana suma punktów rekrutacyjnych. Przelicz sobie na spokojnie wszystko i porównaj swoje wyniki z progami z ubiegłych lat. W ten sposób dopasujesz szkołę średnią do siebie i zawęzisz wybór.
umów się od razu na bezpłatną konsultację
Kliknij w poniższy przycisk i wybierz datę i godzinę, która najbardziej Ci odpowiada
W jaki sposób policzyć swoje punkty?
Maksymalnym wynikiem z jakim możesz przystąpić do rekrutacji jest 200 punktów. Z egzaminu ósmoklasisty możesz uzyskać 100 punktów, a pozostałe 100 zdobędziesz przez swoje oceny, świadectwo szkolne z wyróżnieniem, udział w konkursach czy olimpiadach oraz aktywne uczestnictwo w wolontariacie.
Przeliczanie na punkty wyników z egzaminu ósmoklasisty:
# wynik przedstawiony w procentach z:
- języka polskiego
- matematyki
mnoży się przez 0.35
# wynik przedstawiony w procentach z języka obcego nowożytnego
mnoży się przez 0.3
Przykład: Uzyskując na egzaminie 80% z języka polskiego, 95% z matematyki oraz 100% z języka angielskiego lub innego wybranego języka obcego, sytuacja wygląda następująco:
80 * 0.35 + 95 * 0.35 + 100 * 0.3 = 28 + 33 + 30 = 91 punktów
Przeliczanie na punkty ocen z przedmiotów, wymienionych odpowiednio na świadectwie ukończenia szkoły podstawowej (liczą się 4 przedmioty w tym j. polski, matematyka i 2 dodatkowe określone przez wymagania danej szkoły):
- celujący – przyznaje się po 18 punktów
- bardzo dobry – przyznaje się po 17 punktów
- dobry – przyznaje się po 14 punktów
- dostateczny – przyznaje się po 8 punktów
- dopuszczający – przyznaje się po 2 punkty
Za świadectwo ukończenia szkoły podstawowej z wyróżnieniem przyznaje się 7 punktów.
W przypadku przeliczania na punkty kryterium za osiągnięcia w zakresie aktywności społecznej, w tym na rzecz środowiska szkolnego, w szczególności w formie wolontariatu, przyznaje się 3 punkty.
W przypadku przeliczania na punkty kryterium za szczególne osiągnięcia w konkursach, olimpiadach, zawodach artystycznych i sportowych przyznaje się maksymalnie 18 punktów.
Liceum ogólnokształcące
Zacznę od liceum chociaż pisałem i nagrywałem już na temat wyboru liceum wcześniej – tutaj. Wciąż żadna inna szkoła średnia nie jest w stanie wyprzeć liceum ogólnokształcącego z piedestału wszystkich wyborów uczniów. Być może jest to ze względu na przeświadczenie, że uczyć się w liceum to większy „prestiż” niż w nowej „zawodówce” czy technikum. Choć nie zgadzam się z takim stwierdzeniem, tak już jest.
Skupmy się jednak na samym liceum i zastanówmy dla kogo jest to trafiona opcja, a dla kogo niekoniecznie.
Wybór liceum to przede wszystkim wybór ścieżki nastawionej na maturę oraz późniejszy rozwój na studiach. Przez 4 lata będziesz dość intensywnie przygotowywać się właśnie do egzaminu dojrzałości, po drodze ucząc się przeróżnych rzeczy (nie ukrywam, często dość odległych od Twoich zainteresowań). Ale to właśnie jest kwintesencja liceum, uczysz się jak się uczyć oraz poszerzasz swoją wiedzę z wybranych na początku przedmiotów rozszerzonych.
Wybór liceum to przede wszystkim wybór ścieżki nastawionej na maturę oraz późniejszy rozwój na studiach. Przez 4 lata będziesz dość intensywnie przygotowywać się właśnie do egzaminu dojrzałości, po drodze ucząc się przeróżnych rzeczy (nie ukrywam, często dość odległych od Twoich zainteresowań). Ale to właśnie jest kwintesencja liceum, uczysz się jak się uczyć oraz poszerzasz swoją wiedzę z wybranych na początku przedmiotów rozszerzonych.
Wybór liceum to tak naprawdę wybór właśnie tych przedmiotów rozszerzonych. Są to przedmioty, które będziesz zdawać na maturze dodatkowo, by potem dostać się na konkretne kierunki studiów. Widzisz do czego zmierzam?
Podjęcie decyzji o liceum tak naprawdę powinno być wyborem Twojego przyszłego zawodu, a cofając się o krok, wyborem uczelni wyższej, która Ci pozwoli ten zawód wykonywać. Tak jest w idealnym świecie, ale mając 14 czy 15 lat, trudno o podjęcie rozsądnej decyzji w tej kwestii. Dlatego liceum stało się dla wielu momentem do namysłu, poczekalnią, w której można jeszcze chwilę zastanowić się nad kształtem swojej przyszłości.
Absolutnie nie ma w tym nic złego, ale czy zatem nie warto iść do szkoły, po ukończeniu której będziesz mieć zawód oraz taką samą jak po liceum możliwość pójścia na studia? Odpowiedź zostawiam Tobie.
Patrząc na wyniki zdawalności matur po wszystkich szkołach średnich, liceum plasuje się na najwyższym poziomie. Nie jest to jednoznaczne z tym, że wybierając je osiągniesz na pewno super wyniki i dostaniesz się na wymarzone studia, tutaj wiele zależy od Ciebie, nauczycieli i wychowawców. Jeśli myślisz o takim zawodzie, który jednoznacznie wiąże się ze studiami jak lekarz, prawnik czy architekt, wybór liceum może okazać się dla Ciebie strzałem w dziesiątkę bo na studiach znajdziesz się już za 4 lata.
sprawdź nasze zajęcia
Kliknij w poniższy przycisk i sprawdź nasze przedmioty
Technikum
Największą przewagą jaką daje Ci technikum już na starcie to fakt, że oprócz przedmiotów, które wykładane są uczniom w liceum, zdobędziesz również umiejętności zawodowe. Co to znaczy? Na koniec technikum oprócz matury będziesz zdawać egzaminy, potwierdzające Twoje kompetencje w konkretnym zawodzie i otrzymasz tytuł technika.
Możesz kontynuować swoją edukację w dalszym ciągu na studiach, ale równie dobrze jesteś w stanie wykonywać wyuczony zawód już po zakończeniu szkoły średniej.
Wybierając technikum, warto, tak jak w przypadku liceum, zastanowić się kim chcesz zostać w przyszłości. Zastanowić się jakie są Twoje zainteresowania i na pewno zerknąć tutaj. Załączam Ci dość długą listę zawodów kwalifikowanych, wśród których możesz znaleźć coś dla siebie.
Wybór szkoły technicznej, znowu wiąże się z wyborem konkretnej specjalizacji. Mamy technika informatyczne, ekonomiczne, weterynaryjne, mechaniczne, lotnicze i wiele wiele innych. Warto zerknąć na powyższą listę i sprawdzić czy jest tam zawód, który mógłby Cię zainteresować i w którym widzisz się za kilka lat. Możesz sprawdzić również, jakie jest przewidywane zapotrzebowanie na dany zawód w przyszłości tutaj.
Uważam, że technikum będzie dobrym wyborem dla wszystkich, którzy chcą wyszkolić się w konkretnym zawodzie oraz dla tych, którzy planują swój dalszy rozwój na studiach, ale chcą się zabezpieczyć na przyszłość i mieć zawsze plan B, gdyby okazało się, że studia to nie ich bajka.
Szkoła branżowa I stopnia
Dzisiejszy rynek pracy bardzo mocno zweryfikował wszystkich, którzy wybrali się do liceum, a potem na studia bez większego planu (bardziej by zadowolić rodziców, a może udowodnić sobie, że potrafią). W tym momencie często bardzo trudno znaleźć odpowiadającą im pracę bo przekonali się, że zapewnienia o dobrej przyszłości po ukończeniu uczelni wyższej to nie do końca prawda.
W ostatnim czasie pojawiło się natomiast wiele miejsc pracy, które idealnie wpasowują się w ofertę szkoły branżowej. Szkoła branżowa powstała jako zastępstwo szkoły zawodowej, ale tak jak ona przygotowuje Cię oprócz przedmiotów ogólnych, do wykonywania konkretnego zawodu.
Możesz zerknąć na tę listę i sprawdzić czy istnieje zawód, który Cię interesuje, a na pewno znajdziesz wtedy szkołę branżową, w której możesz zdobyć wszystkie umiejętności do pracy zawodowej.
Nauka w szkole branżowej I stopnia trwa 3 lata, po których zdajesz egzamin i potwierdzasz tym samym swoje wykształcenie zasadnicze branżowe. Na tym etapie możesz zakończyć już naukę i pracować w zawodzie lub ją kontynuować przez kolejne 2 lata w szkole branżowej II stopnia. Otrzymasz wtedy wykształcenie średnie branżowe i będziesz mieć możliwość przystąpienia do matury.
Szkoła branżowa powinna być pierwszym wyborem dla wszystkich, którzy chcą kształcić się w konkretnym zawodzie zawartym na liście powyżej takich jak fryzjer, kucharz, elektryk czy mechanik.
Jak dokonać dobrego wyboru?
Powtórzę dokładnie to samo, o czym pisałem w artykule „Jak wybrać liceum?”. Zastanów się, jak wyobrażasz sobie swoją przyszłość. Czy chcesz wykonywać konkretny zawód, którego spokojnie nauczysz się w technikum lub szkole branżowej? Jeśli odpowiedź brzmi tak, wybierz właśnie taką szkołę. Pamiętaj, że nie oznacza to w żadnym wypadku rezygnacji ze studiów, a przesunięcie matury o jedynie rok.
Jeśli czujesz, że odnajdziesz się w zawodach, które wymagają specjalistycznego przygotowania tylko i wyłącznie dostępnego na uczelniach wyższych, wybierz liceum ogólnokształcące!
Jak wybrać szkołę średnią? Samodzielnie
Pamiętaj, że sprawa dotyczy Ciebie i Twojego rozwoju. Nie pozwól, żeby jedna z najważniejszych decyzji, została podjęta bez Twojego udziału. Konsultuj swoje zdanie z najbliższymi, przyjaciółmi i znajomymi, ale ostateczny wybór powinien być zgodny z Tobą, Twoimi zainteresowaniami, osobowością i ambicjami.
Nastaw się na sukces!
Marzysz o świetnej pracy i zarobkach? Tak naprawdę, niezależnie od tego jaką szkołę średnią wybierzesz, aby osiągnąć swój cel, musisz nastawić się na pracę i przede wszystkim się rozwijać! Dyplom żadnej uczelni nie zagwarantuje Ci świetlanej przyszłości. Wybierając szkołę, postaw na siebie i wybierz miejsce, w którym uwolnisz swój potencjał!
Sprawdź inne nasze artykuły!
- LICEUM: Jak wybrać szkołę średnią? [PORADNIK]
- Profile w liceum i technikum: jak wybrać przedmioty rozszerzone
- Liceum vs Technikum vs Szkoła Branżowa I stopnia
- Jak motywować dziecko do nauki- czyli o byciu rodzicem wspierającym
- Jak się uczyć, żeby się nauczyć ? Efektywna nauka w 7 krokach
- Jak opanować stres przed egzaminem? Szkoła: Matura i egzamin ósmoklasisty
- Mindfulness, czyli po polsku uważność
O autorze
Oskar Kwitek
Pomysłodawca i współzałożyciel EduSpace Tutoring Center. Na co dzień współpracuje z młodymi ludźmi i pomaga im osiągać sukcesy edukacyjne. Nigdy się nie poddaje, pracuje na mocnych stronach i zawsze dąży do postawionych celów. Jego uczniowie mówią, że współpraca z nim to czysta, choć intensywna, przyjemność!
