Kilka razy pisałam już o programie IB DP – International Baccalaureate Diploma Programne, tak zwana matura międzynarodowa IB – nawiązując do różnych terminów i schematów. Teraz natomiast postanowiłam dokładnie opisać strukturę przedmiotów oraz ich wyboru w International Baccalaureate Diploma Programme.
Muszę jednak zaznaczyć, że ile szkół, tyle podejść, i nie da się zebrać wszystkich sposobów na przekazywanie wiedzy w jednym miejscu. Zebrane tu informacje radziłabym traktować jako wskazówkę, inspirację lub drogowskaz. Ważne jest, aby, wybierając szkołę, zawęzić poszukiwania do kilku instytucji i przyjrzeć się każdej dokładnie.
Przedmioty i jak je zaliczyć - na skróty:
Pre-IB - kiedy?
International Baccalaureate DP – matura międzynarodowa – zaczyna się w polskiej szkole dwoma latami pre-IB – chyba, że wcześniej uczęszczaliśmy do Middle Years Programme – odpowiednika gimnazjum lub 7-8 klasy (tylko że w formie międzynarodowej). Jeśli przeszliśmy Middle Years Programme, Diplomma Programme skończymy wcześniej niż rówieśnicy, którzy podążali polską ścieżką edukacji aż do liceum.
Pre-IB - jakie są różnice?
Podczas pre-IB, uczniowie w niektórych szkołach mogą wybrać, którym tokiem matematyki – stosowanym czy analitycznym – chcą podążać, w innych przerabiają po prostu trochę polskiego programu, a trochę IB.
W większości placówek edukacyjnych, podczas pre-IB, bardzo intensywnie nauka skupia się wokół języka angielskiego, który kwalifikowany jest jako język podstawowy w IB DP. Co jednak ciekawe, na przykład dla mnie angielski w pre-IB był o wiele trudniejszy od tego, który stosowałam już podczas Diplomma Programme. To jednak indywidualna kwestia oparta na umiejętnościach językowych i zasobie słów.
Pre-IB - i co dalej?
To, jakie przedmioty będziemy mogli mieć w IB, czyli już po dwóch latach w pre-IB może różnić się w zależności od szkoły i jej oferty. W II Liceum Ogólnokształcącym im. Stefana Batorego, w którym sama byłam, aby zdecydować się na przedmiot na poziomie SL (Standard Level) pod koniec pre-IB trzeba było z niego uzyskać ocenę przynajmniej 3 (w polskiej, sześciostopniowej skali), natomiast aby wybrać poziom rozszerzony – HL (Higher Level) – po pre-IB należało mieć z niego przynajmniej 4.
To powszechnie stosowana taktyka, jednak oczywiście zdarzają się wyjątki, czasem nauczyciele pozwalają wykonywać dodatkowe prace w ramach podwyższenia ocen. Niemniej jednak należy się spodziewać tego, że chociaż wyniki z pre-IB nie znajdą się na ostatecznej „maturze” – certyfikacie ukończenia programu „matury IB” – to będą miały wpływ na sam jego przebieg.
Deklaracje i zmiany przedmiotów
Przedmioty wybiera się za pomocą deklaracji przedmiotowych. Tutaj znowu – wszystko zależy od szkoły. Zwykle podczas drugiego roku pre-IB wypełnia się deklarację wstępną, natomiast na początku programu IB – deklarację, która jest bardziej wiążąca.
Warto jednak pamiętać, że niektóre szkoły oferują możliwość zmiany przedmiotów później w programie. To jednak raczej dobry gest placówki niż wymaganie.
umów się od razu na bezpłatną konsultację
Kliknij w poniższy przycisk i wybierz datę i godzinę, która najbardziej Ci odpowiada
Co można wybrać? Grupy przedmiotów w IB DP
Grupy przedmiotowe przedstawiłam już w poprzednich postach i filmikach. Warto jednak powiedzieć, co dokładnie mówi na ten temat IBO1.
Uczniowie w programie matury międzynarodowej muszą wybrać po jednym przedmiocie z następujących grup:
- Studies in language and literature – większość uczniów w Polsce wybiera tutaj polski – jednak niektóre szkoły zgadzają się na inne języki, jeśli uczeń jest native speakerem innego języka lub zdolności lingwistyczne pozwalają mu na władanie nim jak językiem ojczystym.Podczas Studies in language and literature realizuje się program zbliżony do tradycyjnych „lekcji polskiego” w liceum – analizuje się wiersze i prozę, poznaje sylwetki twórców, cechy charakterystyczne epok. Co jednak ważne, nie istnieje „lista lektur” taka, jak w polskim programie – zamiast tego, uczniowie lub nauczyciel wybierają teksty spełniające określone kryteria. Nie muszą być to teksty „klasyczne”, nie muszą nawet być to teksty w całości pisane.
Przykładowo, podczas mojej nauki w IB DP podczas tego przedmiotu (wybrałam poziom HL, rozszerzony) przerabiałam między innymi poezję Czesława Miłosza i Wisławy Szymborskiej, „Braci Karamazow” Dostojewskiego, „Przemianę” Kafki, czy też „Persepolis” Marjane Satrapi – które jest komiksem.
- Language acquisition – podczas tego przedmiotu, uczniowie skupiają się na analizie tekstów, tematów i samego języka. Jest pięć przypisanych tematów (tożsamości, doświadczenia, ludzka uczciwość, społeczna organizacja, dzielenie się planetą), które uczniowie poznają poprzez analizę dłuższych lub krótszych tekstów kultury. Teksty te niekoniecznie są pisane – mogą to być filmy, reklamy, debaty czy tym podobne. W większości szkół ten przedmiot jest nauczany w języku wiodącym, czyli zwykle po angielsku.
- Individual and societies – tak zwane przedmioty społeczne. Znowu: każda szkoła oferuje inne. Zwykle są to historia, geografia, ekonomia, psychologia, polityka światowa (world politics), filozofia.
- Sciences – tak zwane przedmioty ścisłe. Także różnią się od szkoły do szkoły. Najczęściej oferowane są biologia, chemia, fizyka, informatyka (computer science).
- Mathematics – matematyka. Od sesji listopad 2020 dostępne są dwa tory matematyki. Jak twierdzi IBO, jeden przeznaczony jest dla uczniów, którzy chcą się uczyć matematyki samej w sobie, natomiast drugi – dla uczniów, dla których matematyka jest raczej środkiem, który pomaga zrozumieć inne przedmioty. Pierwszy nazywa się „analysis and approaches”, natomiast drugi – „applications and interpretation”.
- The arts – nazwa tej grupy jest dosyć myląca. W teorii miały tu być przedmioty skupiające się na zdolnościach plastycznych, artystycznych lub manualnych. W praktyce większość szkół w Polsce oferuje tutaj jedynie sztuki wizualne, niektóre teatr. W zamian za to, zwykle możliwa jest tutaj nauka drugiego przedmiotu ścisłego lub możemy poznawać dodatkowy język obcy.
Przedmioty HL i SL: rozszerzony czy podstawowy?
Każdy uczeń musi zdecydować się na naukę trzech przedmiotów na poziomie rozszerzonym HL (higher level), a reszty – na poziomie podstawowym SL (standard level). Kurs danego przedmiotu na SL-u powinien zająć około 150 godzin, podczas gdy na HL-u ta liczba wynosi 240.
Dodatkowe przedmioty i rozszerzenia
Cztery przedmioty rozszerzone: 4 HL-e
Istnieją rzadkie sytuacje, gdy ktoś ma cztery przedmioty na HL-u – niektóre instytucje na to pozwalają, jednak w praktyce, nawet jeśli ktoś wybierze cztery HL-e na początku, to zwykle rezygnuje z nich przed sesjami egzaminacyjnymi. Powód jest prosty – samo zdawanie sześciu przedmiotów, CAS-u (creativity, activity, service), EE (extended essay) oraz TOK-u (theory of knowledge) jest wystarczająco wymagające dla większości osób, a 4 HLe zwykle nie robią ogromnego wrażenia na uczelniach.
To po prostu dokładanie sobie niepotrzebnej pracy, a w programie matury międzynarodowej i tak jest jej sporo – większość osób zamiast dokładania sobie nauki woli poświęcić ten czas na dopracowywanie obowiązkowych kwestii, aby zdobyć wymarzone 45 punktów.
Siedem przedmiotów, czyli jeden dodatkowy
Podobnie sytuacja przedstawia się z siedmioma przedmiotami. Niektóre szkoły pozwalają na uczęszczanie na siedem różnych przedmiotów, jednak oprócz kwestii wymienionej wcześniej – po prostu się to nie opłaca, to plany lekcyjne często zawierają nakładające się na siebie moduły i po prostu nie ma fizycznej możliwości, aby chodzić na siedem przedmiotów jednocześnie.
IB DP a polska podstawa programowa
Warto pamiętać, że w większości przypadków, program zaproponowany przez IBO zdecydowanie różni się od tego, który obowiązuje w polskiej szkole. Oznacza to, że na przykład po skończeniu pre-IB i pierwszego roku IB DP trudno jest zmienić program na polski.
sprawdź nasze zajęcia
Kliknij w poniższy przycisk i sprawdź nasze przedmioty
Analiza a encyklopedia
Generalnie, jeśli wybierzemy maturę IB, nacisk kładziony będzie na umiejętność analizy sytuacji, podczas gdy w polskim programie, który właściwie kulminuje się podczas egzaminu maturalnego, ceni się raczej wiedzę encyklopedyczną.
Co więcej, podczas matury międzynarodowej, gdy uczymy się wybranych przedmiotów, często jest tylko kilka tematów lub kilka lektur, które się porusza.
Przykładowo – na historii w IB DP nikt nie każe się uczyć „ogólnej” historii całego świata (w teorii jest to cały świat, w praktyce – historia Europy z dodatkami). Historia, jako przedmiot w IB DP, wymaga od ucznia drobiazgowego poznania kilku tematów – na przykład, przy wyborze dyktatorów i wojen, skupiamy się na kilku postaciach i wojnach, poznajemy jednak te kilka tematów dogłębnie.
IBO kładzie duży nacisk na poznawanie wielu perspektyw – widać to nie tylko na historii, ale także na biologii, gdzie trzeba być przygotowanym na debaty o tematyce etycznej – na przykład, jakie są argumenty za i przeciw pozyskiwaniu komórek macierzystych.
Czego dowiecie się w kolejnych artykułach?
To generalnie wszystkie informacje, jakie chcieliśmy Wam przekazać na temat przedmiotów w IB DP. W następnych artykułach dowiecie się trochę o zaliczeniach czy o tym, jak wspierać dziecko w IB (jeśli jesteście uczniami, pokażcie to koniecznie swoim rodzicom).
Jesteśmy też w innych miejscach!
Jak zawsze, zachęcamy do pozostawiania pytań na temat IB DP pod tym artykułem, w komentarzach pod filmikami na YouTubie, a także do kontaktu drogą mailową na adres: kontakt@eduspace.edu.pl
W tych miejscach piszemy też o polskim systemie edukacji:
Przypisy
Wszystkie informacje o przedmiotach pochodzą z Unit Handbooks tworzonych przez IB, podstawa programowa 2020/2021.
- Dane z: https://www.ibo.org/programmes/diploma-programme/curriculum/ (data dostępu: 13.07.2021).
Sprawdź inne nasze artykuły!
- Matura IB, matura międzynarodowa: Co to jest? Jak wybrać szkołę?
- Mity na temat matury międzynarodowej IB
- Matura polska a międzynarodowa (IB DP) – różnice
- Jak przygotować dziecko z 6 i 7 klasy na wybór szkoły średniej? 9 kwestii, o których warto pamiętać.
- Jak dobrze wybrać szkołę średnią – przydatne linki
- Jak motywować dziecko do nauki- czyli o byciu rodzicem wspierającym
- Jak się uczyć, żeby się nauczyć ? Efektywna nauka w 7 krokach
- Jak opanować stres przed egzaminem? Szkoła: Matura i egzamin ósmoklasisty
- Mindfulness, czyli po polsku uważność
O autorze
Iga Trydulska
Studentka dziennikarstwa modowego na London College of Fashion, pasjonatka kultury, mody i sztuki. W EduSpace zajmuje się sprawami IB, którego jest absolwentką. W wolnym czasie ogląda stare filmy, czyta reportaże, fotografuje.
