Jeśli interesuje Was program IB (matura międzynarodowa) i stawiacie na dokładną, precyzyjną wiedzę – ten post jest dla Was. Pisałam już o podstawowych różnicach między programem matury międzynarodowej, a polską maturą, jednak czas przyjrzeć się tym kwestiom bliżej.
Dzisiaj dowiecie się, czym charakteryzuje się ogólne podejście w International Baccalaureate Diploma Programme, jakie są różnice w programie, podejściu oraz w egzaminach w porównaniu z systemem w Polsce.
Matura polska a międzynarodowa - na skróty:
Jaki jest uczeń IB? IB Learner Profile
International Baccalaureate Organization poświęca sporo miejsca na różnego rodzaju szkolenia, materiały, warsztaty, które mają uświadomić osobom zaangażowanym w program – czyli uczniom, ich rodzicom, nauczycielom, koordynatorom – kim właściwie jest kandydat w programie matury międzynarodowej IB DP i jakie cechy powinien sobą reprezentować. Dotyczy to osób na całym świecie.
Stworzono nawet pewnego rodzaju materiał podstawowy, zatytułowany „IB Learner Profile”, w którym wymienione są cechy, do których powinien dążyć uczeń w tym programie, aby stać się „odpowiedzialnym członkiem lokalnych, narodowych i globalnych społeczności”. A więc, jak twierdzi International Baccalaureate, jako uczniowie IB „staramy się być”:
- Inquirers – osobami, które zadają pytania;
- Open-minded – osobami bez uprzedzeń;
- Knowledgeable – osobami pełnymi wiedzy;
- Caring – osobami, które troszczą się o innych;
- Thinkers – osobami, które kładą nacisk na myślenie;
- Risk-takers – osobami, które nie boją się ryzyka;
- Communicators – osobami, które cenią jasną komunikację;
- Balanced – osobami, które znajdują złoty środek pomiędzy nauką, a pasjami i życiem prywatnym;
- Principled – osobami, które mają jasno ustalone zasady moralne; cenią uczciwość i sprawiedliwość;
- Reflective – osobami, które są w stanie analizować świat wokół nich.
Rzeczywistość kontra oczekiwania (matura IB czy polska)
To bardzo wiele cech i oczywiste jest, że żaden uczeń IB na początku programu – a zwykle również pod koniec – nie spełnia ich wszystkich. Co jednak ważne – IB duży nacisk kładzie na międzynarodową perspektywę. Wybierając na przykład historię, będziecie na pewno uczyć się o historii dwóch różnych regionów. Podczas studiów nad literaturą zwykle studiuje się dzieła autorów, od których dzielą nas kontynenty lub dekady. Na pewno nie ma tu miejsca na rasizm czy ksenofobię.
Eseje, nie testy
W IB właściwie każdy może liczyć na to, że napisze przynajmniej kilka esejów. Eseje te są poddane wielu regulacjom i kryteriom. Ważną różnicą pomiędzy systemem polskim, a IB DP, jest inna definicja eseju.
W Polsce, klasycznie, esej uważany jest za trudny gatunek i nie oczekuje się od uczniów umiejętności pisania tego typu tekstów. Eseje w tym nurcie nie mają określonej budowy, ale muszą być intertekstualne, wskazywać na erudycję piszącego. Przykładem takich esejów mogą być teksty zebrane w antologii „Barbarzyńca w ogrodzie” Herberta – poetyckie i udowadniające, że piszący ma niezwykle szeroką wiedzę i oryginalny sposób myślenia.
Eseje angielskie przypominają nieco nasze rozprawki. Mają zwykle dosyć dokładnie ustaloną strukturę, składającą się z wstępu, paragrafów pisanych w określony sposób, oraz zakończenia. We wstępie uczeń musi zawrzeć tezę całego tekstu, a także wyjaśnić wprowadzone pojęcia.
Do zrozumienia struktury paragrafów zwykle używa się skrótu P E E L:
- P – point – myśl przewodnią paragrafu; podsumowanie myśli zawartej w paragrafie w jednym zdaniu;
- E – explanation – wyjaśnienie myśli,
- E – example – przykład, który ilustruję tezę;
- L – link – nawiązanie do myśli następnego paragrafu, które sprawia, że tekst jest spójny.
Są również zasady dotyczące języka esejów, takie jak nieużywanie skrótów oraz języka potocznego (na przykład „can not” zamiast „can’t”) czy ogólnych sformułowań. Ceni się precyzyjność, spójność i jasność wyrażanych myśli.
umów się od razu na bezpłatną konsultację
Kliknij w poniższy przycisk i wybierz datę i godzinę, która najbardziej Ci odpowiada
Prace pisemne w IB
Oto prace pisemne, które wliczają się do końcowego wyniku w IB i które każdy uczeń musi napisać:
a. Podczas modułu language A (language and literature)
- analiza tekstu podczas egzaminu pisemnego: Paper 1
- esej, porównujący dwa teksty podczas egzaminu pisemnego: Paper 21
b. Podczas modułu language B
- praca pisemna (zwykle esej) podczas egzaminu pisemnego: Paper 12
c. Podczas modułu Individuals and Societies (czyli przedmiotów społecznych)
- IA (internal assessments), które może być zarówno esejem, jak i raportem
- eseje podczas egzaminów pisemnych – np. Paper 3 z historii HL to 3 eseje do napisania – jednak to różni się od przedmiotu do przedmiotu;
d. Podczas modułu Sciences (przedmioty ścisłe)
- IA (internal assessments), przyjmujące formę raportu
e. Podczas modułu Mathematics (matematyka)
- praca pisemna, coś w rodzaju raportu z rozwiązaniem danego problemu;
f. Podczas modułu z grupy szóstej The arts (w większości szkół są tam przedmioty takie jak dodatkowy przedmiot ścisły lub dodatkowy język obcy)
- tu wszystko zależy od przedmiotu, jednak należy pamiętać, że i tu prawdopodobnie znajdzie się jakaś praca oparta na opracowaniu tekstu
g. Podczas TOK Theory of Knowledge
- TOK essay
h. Podczas EE Extended Essay
- rozbudowany esej (4000 słów).
Jak widać – sporo tekstów do stworzenia. Większość prac do zaliczenia w IB DP wymaga pisania czy analizy na bieżąco, bardzo rzadko – raczej tylko w module Sciences się to zdarza – prosi się uczniów o odpowiedzi na pytania, które są oparte na zdobytej wiedzy i zapamiętanych informacjach.
Akademickie umiejętności
Zarówno ilość prac pisemnych obecnych w IB, jak i analiza materiałów przygotowanych przez IB Org, jasno uwidacznia, że największy nacisk kładziony jest na umiejętności krytycznego myślenia i analizy danych. Takie podejście sprawia, że często mówi się o programie IB, jako lepiej przygotowującym do studiów. Na przykład badania z McGill University, University of Warwick oraz University of Virginia pokazały, że samo pisanie EE (extended essay) pomaga uczniom poradzić sobie z akademickimi pracami na wyższym poziomie edukacji 3.
Praktyczne kwestie dotyczące matury międzynarodowej
O generalnych różnicach między IB DP, a programem polskiej matury pisałam w pierwszym poście, jednak to odpowiednie miejsce na przypomnienie tych kwestii.
sprawdź nasze zajęcia
Kliknij w poniższy przycisk i sprawdź nasze przedmioty
Inna długość programu
Program IB DP – tak zwana „matura IB” – trwa dwa lata – ostatnie dwa lata liceum. Jeśli nie skończyło się Middle Years Programme (odpowiednika 7 i 8 klasy), to podczas pierwszego i drugiego roku edukacji na poziomie średnim przechodzi się przez pre-IB – rodzaj mostu między polską podstawówką, a International Baccalaureate Diploma Programme. Ma się wtedy wiele przedmiotów, z czego niektóre powinny być prowadzone z elementami angielskiego.
Inny język wykładowy
Podczas „matury IB” językiem wykładowym jest angielski (najpopularniejszy w Polsce, oferuje go większość szkół), hiszpański lub francuski. Dodatkowo nauczane są język ojczysty oraz dodatkowe języki obce.
Sześć obowiązkowych przedmiotów
W toku IB, przedmioty wybieramy z sześciu różnych grup. Musimy mieć 3 przedmioty (czasem szkoły zgadzają się na 4, ale to raczej niekorzystne dla ucznia) na Higher Level (HL) – poziomie rozszerzonym, a 3 na Standard Level (SL) – poziomie podstawowym. Wszystkie te przedmioty zdajemy na maturze.
Grupy przedmiotowe to:
- Language A (język ojczysty, zwykle ten przedmiot jest skoncentrowany na literaturze);
- Language B (język wykładowy);
- Individuals and Societies (przedmioty społeczne – np. historia, geografia, psychologia, ekonomia);
- Sciences (przedmioty STEM, ścisłe – np. chemia, biologia, fizyka);
- Mathematics (matematyka. Dostępne są dwie ścieżki – skupiona na praktycznym zastosowaniu matematyki, oraz skupiona na abstrakcyjnych problemach. Każdą z nich można wybrać zarówno na HL, jak i na SL);
- The arts – lub po prostu grupa szósta (zwykle do wyboru są tu przedmioty związane ze sztuką – np. Visual Arts – ale także dodatkowy przedmiot ścisły lub dodatkowy język obcy).
Inne zaliczenia
Końcowe wyniki z IB nie są oparte jedynie na egzaminach pisemnych, takich jak polski egzamin maturalny. Wliczają się także IA – Internal Assessments, prace pisemne, które piszemy z każdego przedmiotu, i które sprawdza nauczyciel – oraz tak zwane „externale”- prace pisemne oraz egzaminy ustne, które sprawdza niezależny egzaminator IB. Externale to EE (extended essay), TOK (Theory of Knowledge) essay oraz niektóre specyficzne prace z wybranych przedmiotów, takie jak na przykład Comparative study z Visual Arts. Te prace zaczynamy pisać już podczas pierwszego roku IB Diploma Programme (a przynajmniej większość osób tak robi – oczywiście można czekać aż do terminu oddania, jednak naprawdę rozsądniej jest rozplanować pracę).
Co dalej?
To właściwie wszystkie różnice pomiędzy IB Diploma Programme, a polskim programem maturalnym, które chciałam dzisiaj przedstawić. W następnych postach dowiecie się więcej o samych zaliczeniach oraz poznacie rady, które pomogą Wam przejść przez program matury międzynarodowej.
Piszemy także sporo o polskim programie, dlatego, jeśli jeszcze Was tam nie było, zapraszamy na nasze inne kanały
- Kanał EduSpace na YouTubie (opowiadam tam o IB w formie filmików);
- Blog EduSpace;
- Fanpage EduSpace.
PS.
W ostatnim poście chciałabym odpowiedzieć na pytania od Was, dlatego zachęcam was do pisania ich w komentarzach pod tym postem, lub na maila – kontakt@eduspace.edu.pl.
Dzięki i do zobaczenia!
Przypisy
Data dostępu do wszystkich linków w tej sekcji to 6.07.2021.
Wszystkie IB Org guides dostępne są na wielu stronach i są często usuwane lub aktualizowane – wystarczy wpisać w google interesujący nas dokument i upewnić się, czy zawiera logo i znaki wodne IB Org.
- Dane z „International Baccalaureate Organization language A guide, first assessment 2021”.
- Dane z „International Baccalaureate Organization language B guide, first assessment 2020”.
- Dane z https://www.ibo.org/news/news-list/in-the-ibs-2014-review-of-research-results-find-ib-programmes-to-have-a-positive-impact-on-student-preparedness-for-college-career-and-civic-life/.
Sprawdź inne nasze artykuły!
O autorze
Iga Trydulska
Studentka dziennikarstwa modowego na London College of Fashion, pasjonatka kultury, mody i sztuki. W EduSpace zajmuje się sprawami IB, którego jest absolwentką. W wolnym czasie ogląda stare filmy, czyta reportaże, fotografuje.
