Jeśli interesuje Was program IB DP – International Baccalaureate Diploma Programme, tak zwana „matura międzynarodowa” – jednak sprawy związane z tajemniczym rozłożeniem „matury IB” na dwa lata sprawiają, że macie mętlik w głowę, to ten post jest dla Was. Dzisiaj przybliżę Wam terminy takie jak „internal” oraz wytłumaczę, o co w ogóle chodzi w takich pracach, dlaczego są ważne, kiedy należy zacząć je pisać i tak dalej.
Matura międzynarodowa prace zaliczeniowe - na skróty:
Polska matura a matura IB
Polska matura generalnie składa się z serii egzaminów, które, w zależności od przedmiotu i wybranego poziomu, mogą być ustne lub pisemne. Otrzymanie świadectwa maturalnego nie jest tym samym, co zdane egzaminy maturalne. Aby umożliwić zaliczenie danego przedmiotu (na świadectwie) nauczyciele stosują różne taktyki – obok kartkówek i testów coraz częściej wymaga się prezentacji czy projektów. Jednak egzamin maturalny nadal ma podobną formę – pytania otwarte i zamknięte, podczas egzaminów z języków jedna dłuższa praca, czasem forma ustna. Oznacza to, że wyniki, za pomocą których dostajemy się na studia1 pochodzą z kilku egzaminów, które zdaje się w dosyć krótkim odstępie czasowym.
Jak to wygląda na IB?
Jeśli mamy w planach maturę IB, to finalne egzaminy będą wyglądać inaczej. Wyniki, które odbiera się w lipcu, i które decydują o tym, czy dostaliśmy się na studia (lub, jak w Wielkiej Brytanii – czy spełniliśmy ofertę od uniwersytetu), tak zwane „wyniki matur matury międzynarodowej”, nie składają się wyłącznie z wyników z egzaminów. Egzaminy to najważniejsza część zaliczeń w Diploma Programme i, podobnie jak podczas polskiej matury, piszemy je podczas jednej sesji egzaminacyjnej, jednak nie jedyna.
Uczeń podczas International Baccalaureate DP tworzy prace pisemne, przygotowuje prezentacje, zdaje egzaminy ustne. To wszystko wlicza się do finalnego wyniku – na to wszystko zwraca uwagę program matury międzynarodowej.
umów się od razu na bezpłatną konsultację
Kliknij w poniższy przycisk i wybierz datę i godzinę, która najbardziej Ci odpowiada
Internal czy external?
Program matury międzynarodowej oferuje dwa rodzaje prac. Dzieli się je na dwie podgrupy związane z formą ich oceny.
- Internal Assessments. Inaczej „internale”, „IAs”. Są to prace, które przygotowuje się z każdego przedmiotu. Kiedyś wszystkie były pracami pisemnymi, teraz niektóre z nich to prezentacje, które zdaje się w formie ustnej. Generalnie najważniejszą cechą tych prac jest to, że sprawdza je nauczyciel. Są określone kryteria dla tych prac i osoba ze szkoły, zwykle nauczyciel, po prostu je ocenia. Jednak, aby ochronić przed faworyzowaniem własnych uczniów (lub zachowaniem wręcz przeciwnym), kilka wybranych prac, już ocenionych, odsyłanych jest do moderatora, czyli kogoś z zewnątrz, zwykle nauczyciela z dużym stażem, wybranego przez IB. Taki moderator sprawdza, czy w ocenach wystawionych przez nauczyciela szkolnego (tego, który sprawdzał Wasze prace), nie ma jakichś generalny trendów – na przykład, czy nie zawyżał lub nie zaniżał ocen. Jeśli wydaje mu się, że na przykład nauczyciel oceniający ma tendencję do obniżania ocen uczniom bez wyraźnego powodu, to automatycznie wszystkie te prace zyskują kilka punktów. Działa to też w drugą stronę i celem jest monitoring obiektywności.
- External Assessments. Inaczej „externale”, „EAs”. Są to prace sprawdzane przez zewnętrznego egzaminatora. EAs nie piszemy z każdego przedmiotu, jedynie z wybranych. Należą do nich TOK essay, EE (extended essay) czy też niektóre prace z Visual Arts (przedmiotu głównego, który można wybrać w szóstej grupie).
Internale - sposób oceny
Oczywiście, różne internale będą miały różne sposoby oceny. Podczas przedmiotów językowych i humanistycznych, zwykle oceniane są takie rzeczy jak sposób analizy (czy wystarczająco głęboko patrzymy na dzieło?), ale również język. Podczas przedmiotów ścisłych (STEM) oraz matematyki, ważne są oczywiście obliczenia i wiedza merytoryczna, ale także przejrzystość i spójność dokumentu, czy sama metodologia.
Internale piszemy – lub prezentujemy – zwykle w języku angielskim, i właściwie z każdego przedmiotu, jednak mają różną formę. Zwykle internale piszemy i na poziomie rozszerzonym, i podstawowym.
Internale w grupie 1 i 2
Internale są szczególnie rozwinięte w grupach przedmiotowych dotyczących języka, czyli grupie 1 i 2. Jakich prac można się spodziewać podczas tych w przedmiotów, jeśli interesuje nas matura międzynarodowa?
- Language A group: internalem jest tutaj coś, nazywa się Individual oral. Stanowi 20% oceny końcowej. Polega na tym, że przygotowuje się ekstrakty z jakiegoś tekstu literackiego oraz nieliterackiego i opowiada się o tych ekstraktach – i o tym, jak odnoszą się do jakiegoś „globalnego problemu” – przez 10 minut, następnie przez 5 minut nauczyciel zadaje pytania. Tutaj uwaga: niektóre szkoły oferują „próbne” internale, inne nie, co może oznaczać, że jedyna okazja, podczas której przygotowujecie tego rodzaju pracę, będzie jednocześnie finalną.
- Language B group: internalem jest tutaj Individual Oral Assessment – rozmowa z nauczycielem, która, w zależności od poziomu, oparta jest o jeden lub więcej z tematów, o których uczyliśmy się w trakcie lekcji. Tematy są generalnie luźne, to na przykład „tożsamości” lub „doświadczenia”. IOA jest warte 25% ostatecznej oceny. Sama rozmowa trwa 12 do 15 minut, plus 15 minut na przygotowanie się.
Internale podczas innych przedmiotów
Generalnie opis internali w każdym z przeróżnych przedmiotów oferowanych podczas IB DP wymagałby osobnego, znacznie dłuższego tekstu. Warto jednak powiedzieć, że podczas każdego przedmiotu na Diploma Programme mamy jakiś internal. Podczas history jest to Historical Investigation, podczas geografii – Field Work. Internale z matematyki i przedmiotów ścisłych (STEM) rządzą się własnymi prawami – często ich formą jest przeprowadzenie jakiegoś eksperymentu. Na biologii może być to, przykładowo, podlewanie rośliny wodą o różnym stężeniu soli, przy chemii – bardziej laboratoryjne przypadki. Podczas matematyki, często rozwiązuje się jakiś obecny w życiu problem.
sprawdź nasze zajęcia
Kliknij w poniższy przycisk i sprawdź nasze przedmioty
Externale czyli co?
External Assessments to prace moderowane zewnętrznie. Jak podczas całego systemu nazywanego „maturą IB”, niezbędne są w nich umiejętności krytycznego myślenia, aplikacji i analizy wiedzy, pisane w języku angielskim. Do tych prac należą:
- TOK essay – ten komponent to esej złożony ze 1600 słów. Co roku IBO przedstawia listę sześciu pytań i indywidualnie wybiera się temat, na podstawie którego chcemy stworzyć pracę. Te tematy zawsze dotyczą samej teorii wiedzy, tak jak cały przedmiot. Ja np. pisałam esej na temat: „Present knowledge is wholly dependent on past knowledge.” Discuss this claim with reference to two areas of knowledge. Inny temat z tej sesji to: Does it matter that your personal circumstances influence how seriously your knowledge is taken?. Generalnie warto tutaj trzymać się tematu, w cenie jest także akademicki, dokładny język. Ten esej odpowiada za 2/3 (67%) oceny z TOKu.
- EE – Extended Essay – esej na 4000 słów, pisany z wybranego przedmiotu. Do EE przygotowujemy się wraz z nauczycielem prowadzącym dany przedmiot. W tym eseju najważniejsze jest odpowiednie ukształtowanie pytania badawczego, tak, aby było jednocześnie szczegółowe, ale dało pole do szerszych obserwacji. Za extended essay możemy dostać ocenę od F (najniższa) do A (najwyższa), gdzie F i E nie zdają.
- Komponenty z Visual Arts (VA): Comparative Study (20% oceny, zarówno na HLu, jak i SLu) oraz Process Portfolio (40% oceny na obu poziomach). Generalnie podczas CS porównuje się – na różnych płaszczyznach – kilka dzieł, natomiast podczas PP próbuje się udowodnić, w formie prezentacji tekstowo-wizualnej, że podczas kursu miało się okazję rozwinąć jako twórca, próbując różnych praktyk.
Rady
Generalnie może wydawać się, że internale i externale stanowią mały procent oceny – nie przekracza on raczej 35%. Jednak system moderacji – i samych ocen – IBO jest dosyć skomplikowany, i bardzo często zdarza się, że do wymarzonej oceny – 45 punktów – brakuje nam jednego lub dwóch punktów. Naprawdę warto zacząć pracować nad swoimi pracami podczas pierwszego roku, chociażby spisując pomysły na potencjalne tematy – jeśli coś Was zainteresuje, łatwiej będzie się w to zagłębić.
Przydatne linki
Tworząc ten artykuł, korzystałam z tak zwanych IBO Subject Guides. Żeby je znaleźć, musicie wpisać po prostu w Google „[przedmiot jaki Was interesuje] IBO first examination 2020/2021” – po maju 2020 zmieniła się podstawa programowa. Upewnijcie się, że dokumenty, które się wyświetlą, dotyczą International Baccalaureate Diploma Programme (a nie, na przykład, Career-Related Programme).
Tutaj natomiast możecie poznać system moderacji, którego używa IBO.
Co dalej?
W poprzednich postach tłumaczyłam, czym w ogóle jest matura międzynarodowa, IB DP („matura IB”), a także wyjaśniałam terminy takie jak TOK Theory of Knowledge, higher level czy standard level, które mogą się wydawać skomplikowane, dlatego zachęcam do lektury całego cyklu.
W następnym poście opiszę strukturę egzaminów, później natomiast mamy w planach materiały dla rodziców, którzy chcieliby dowiedzieć się, jak wesprzeć dziecko w programie IB DP, a także dowiedzieć się, czym jest matura międzynarodowa.
Gdzie jeszcze jesteśmy?
Zapraszamy do komentowania lub do kontaktu drogą mailową: kontakt@eduspace.edu.pl.
Jeśli wolelibyście poznać informacje w innej formie, to zapraszamy na:
- Kanał EduSpace na YouTubie (opowiadam tam o IB w formie filmików);
- Blog EduSpace;
- Fanpage EduSpace.
Przypisy
- Chodzi tutaj o studia w Polsce. Studia w innych krajach często mają inny, wieloetapowy system rekrutacji, podczas którego kandydat rywalizuje o miejsce z innymi za pomocą przewidywanych wyników, tzw. Predictów (tak jest w UK) albo za pomocą ocen, które otrzymał na świadectwie w przedmaturalnej klasie w liceum (Holandia).
Sprawdź inne nasze artykuły!
O autorze
Iga Trydulska
Studentka dziennikarstwa modowego na London College of Fashion, pasjonatka kultury, mody i sztuki. W EduSpace zajmuje się sprawami IB, którego jest absolwentką. W wolnym czasie ogląda stare filmy, czyta reportaże, fotografuje.