Matura międzynarodowa IB (International Baccalaureate)
Po zakończeniu nauki w szkole podstawowej czeka na nas wiele możliwości: wybór profilu czy typu placówki edukacyjnej potrafi spędzać sen z oczu. Czasem, gdy już myślimy, że wszystko jest ustalone, pojawiają się tajemnicze słowa „IB” lub „program matury międzynarodowej”. Istnienie alternatywnego programu edukacyjnego potrafi wprowadzić chaos. Co to matura międzynarodowa IB? Jakie daje możliwości? Na czym polega? Czy to w ogóle dla mnie?
Wokół tego systemu szkolnictwa narosło wiele mitów i niedopowiedzeń, dlatego w tym cyklu zajmiemy się wszystkimi sprawami związanymi z IB. Na początek zapraszamy Was do zapoznania się z niniejszym postem, w którym wyjaśniamy, czym jest program matury międzynarodowej Diploma Programme IB.
Znajdziecie tu informacje dotyczące powstania programu, głównych założeń i różnic w odniesieniu do programu polskiego, statystki dotyczące wyników oraz podpowiedzi, jak szukać placówek International Baccalaureate w Polsce i czym kierować się przy wyborze instytucji.
Matura IB, matura międzynarodowa: Co to jest? - na skróty:
Czym jest IB i gdzie można podążać tym programem?
IB to nazwa szeregu programów szwajcarskiej organizacji International Baccalaureate.
Należą do nich Primary Years Programme (wiek 3-12), Middle Years Programme (wiek 11-16), Diploma Programme (wiek 16-19) i Career-related Programme.
W Polsce najpopularniejszy jest Diploma Programme (dalej nazywany DP) – oferuje go najwięcej szkół, zarówno publicznych, jak i prywatnych, i to zwykle o nim mowa w kontekście IB. Właśnie na DP skupimy się zarówno w tym, jak i w następnych postach.
Skąd się wzięło IB?
Organizacja International Baccalaureate – IB Org – została założona w Genewie w latach 60. Pierwszy oferowany program – DP – powstał w 1968. Jej głównym celem było stworzenie zunifikowanego programu edukacji, który pomagałby dzieciom z rodzin, które często zmieniają miejsce zamieszkania.
Na początku szkołami, które oferowały program IB, były prawie wyłącznie prywatne placówki międzynarodowe, jednak ten stan rzeczy się zmienił i obecnie wiele szkół publicznych, także w Polsce, również oferuje programy IB.
IB w Polsce - podstawy prawne
W Polsce uzyskany dyplom IB Diploma Programme – tak zwana międzynarodowa matura – jest traktowany na zasadach świadectwa dojrzałości 1 – czyli tak jak egzamin maturalny, pozwala kontynuować edukację.
Według wyszukiwarki IB, w Polsce jest 54 szkół oferujących różne programy International Baccalaureate. Większość z nich prowadzi głównie Diploma Programme w języku angielskim, jednak zdarzają się wyjątki i szersze możliwości.
IB - średnie wyniki
W IB Diploma Programme nie mamy wyników uzyskiwanych w procentach, tylko w punktach. Z każdego przedmiotu (oprócz TOKu i CASu, opisanych poniżej) można uzyskać 7 punktów.
Maksymalnie ilość punktów to 45, z czego średnia światowa wynosi zwykle około 29 do 30 punktów – na przykład podczas ostatniej sprawdzonej sesji egzaminacyjnej, w listopadzie 2020, średnia sumy uzyskanych punktów wynosiła 29.59.
752.77%3 podchodzących do egzaminów dostało dyplom. Są to jednak wyniki z całego świata – bardzo różnią się nie tylko od kraju do kraju, ale także od szkoły do szkoły.
umów się od razu na bezpłatną konsultację
Kliknij w poniższy przycisk i wybierz datę i godzinę, która najbardziej Ci odpowiada
Kluczowe fakty na temat IB
Matura Międzynarodowa nie jest tym samym, co polski program nauczania. Tak zwana matura IB zawiera wiele zmian nie tylko programowych i organizacyjnych, ale także dotyczących generalnego podejścia. O dokładnych różnicach i strukturze programu będziecie mogli przeczytać w następnych postach, jednak już teraz chcemy zaznaczyć najważniejsze kwestie.
Po pierwsze – dwuletni program nazywany maturą międzynarodową zwykle zabiera trzeci i czwarty rok liceum. Pierwsze dwa lata średniej edukacji spędza się w tak zwanym pre-IB – chyba, że wcześniej szliśmy już programami związanymi z IB, wtedy jest szansa na skończenie szkoły szybciej niż rówieśnicy z polskiego programu.
Pre-IB ma na celu ułatwienie w przejściu z polskiego programu, który ma inny zakres i nauczany jest po polsku, do programu IB DP. Oznacza to w praktyce bardzo dużą ilość przedmiotów, ponieważ należy jednocześnie wyrobić polską podstawę programową i przygotować się do IB.
Po drugie – program IB dostępny jest wyłącznie w językach wykładowych: angielskim, francuskim i hiszpańskim. Oznacza to, że w zależności od języka, który wybierzemy, podstawowe przedmioty – takie jak matematyka, przedmioty społeczne i ścisłe – będą prowadzone w tym języku. Przedmioty takie jak język obcy czy język ojczysty są oczywiście prowadzone w językach, które wybierzemy.
Po trzecie – w IB trzeba mieć sześć (do siedmiu) głównych przedmiotów. Ze wszystkich zdaje się egzaminy. Oprócz tego każdy uczeń musi uczestniczyć w zajęciach z TOK – Theory of Knowledge – a także z CAS (Creativity, Activity, Service), a także napisać EE – Extended Essay.
TOK jest przedmiotem skoncentrowanym na akademickich studiach nad dziedzinami wiedzy i nad rodzajami zdobywania wiedzy.
CAS to natomiast przedmiot, który poniekąd zmusza uczniów, aby nie poświęcali się jedynie nauce – w jego ramach należy udowodnić, że uczestniczy się w czynnościach związanych z aktywnością lub sportem, szeroko rozumianą kreatywnością, a także wolontariatem.
Pozostałe przedmioty można wybierać z sześciu różnych grup. Z każdego ze zbiorów trzeba wybrać jeden przedmiot. Te grupy to: studia nad językiem i literaturą (zwykle w języku ojczystym), zdobywanie umiejętności językowych (zwykle w języku wykładowym), przedmioty społeczne, nauki ścisłe, matematyka, oraz tak zwana grupa szósta, w której znajdują się przedmioty związane ze sztuką, innymi językami, oraz dodatkowymi przedmiotami ścisłymi.
Trzy (ewentualnie cztery) przedmioty obowiązują na poziomie rozszerzonym – higher lever (HL), natomiast pozostałe – na poziomie podstawowym – standard level (SL).
Różne szkoły oferują różne przedmioty – wybór, teoretycznie, jest bardzo duży, jednak warto przed podjęciem decyzji przejrzeć ofertę danej placówki i zobaczyć, czy w danych grupach jest możliwość podjęcia nauki w zakresie, który nas interesuje.
Przykładowo – niektóre szkoły, w ramach przedmiotów społecznych, oferują jedynie geografię, historię, psychologię i ekonomię, inne jednak dołączają do tego politykę na świecie czy też filozofię.
Po czwarte – sposób zdawania egzaminów końcowych („matury”) w IB DP jest rozłożony na całe dwa lata programu. Oprócz klasycznych egzaminów pisemnych, które odbywają się pod koniec drugiego roku programu (czyli zwykle czwartego roku liceum) istnieją Internal – głównie związane z poszczególnymi przedmiotami – oraz External – głównie związane z przedmiotami takimi jak CAS i TOK, a także z Extended Essayem – Assessments.
Pisze się je właściwie podczas całego trwania DP i oddaje zwykle w marcu lub w kwietniu w roku, w którym zdajemy egzaminy końcowe. Dodatkowo w ramach niektórych przedmiotów istnieją egzaminy ustne, zarówno wewnętrzne i zewnętrzne, których termin zwykle ustala szkoła – mogą być zaplanowane zarówno na pierwszy, jak i drugi rok DP. W praktyce oznacza to, że podczas DP należy rozplanować sobie naukę na całe dwa lata.
Gdzie mogę uczęszczać do programu IB Diploma Programme?
IB Org proponuje na swojej stronie przydatną wyszukiwarkę 4 , która pomaga znaleźć szkoły, które oferują program w IB na całym świecie. Możemy dokonać podziału na kraje lub terytoria, prowincje lub stany, płeć (jeśli szukamy na przykład szkoły jednopłciowej), dostępność internatów lub burs, czy też język, którego używa się w danej instytucji.
Warto sprawdzać też na stronach danych szkół ich informacje o programie, przydatne są też oczywiście targi edukacji.
sprawdź nasze zajęcia
Kliknij w poniższy przycisk i sprawdź nasze przedmioty
Jak wybrać najlepszą szkołę IB?
W jednym z najpopularniejszych rankingów szkół w Polsce „Perspektywy” w głównych rankingach skupionych na wynikach maturalnych wyniki uczniów z programu Matury Międzynarodowej nie są wliczane do średniej.
„Perspektywy” mają na swojej stronie zakładkę „Matura międzynarodowa”, jednak jest ona w przygotowaniu 5.
Oznacza to w praktyce, że nie ma miejsca, gdzie można obejrzeć zebrane dane w jednym miejscu.
Co można więc zrobić? Większość szkół na swojej stronie oferuje zebrane wyniki końcowe IB, przykładowo na stronie II Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Batorego wyniki można przejrzeć tutaj.6
Czy można założyć, że szkoły, które dobrze sobie radzą w polskim programie, przygotują nas dobrze do egzaminów IB? Nie zawsze tak jest. Warto pod uwagę wziąć kilka rzeczy: oprócz oczywistego sprawdzenia wyników z DP, warto zadać pytanie: czy dana szkoła ma w ofercie programy IB od dawna? Kiedy zostały wprowadzone przedmioty, które chcielibyśmy wybrać?
Chociaż nie jest to reguła, często szkoły, które IB wprowadziły niedawno (do kilku lat) mogą nie do końca orientować się, jakie podejście należy obrać, czego wymagać od uczniów i nauczycieli czy też jak sprawnie koordynować program. Podobnie sprawa ma się z przedmiotami – nawet w najlepszych szkołach może się zdarzyć, że dany przedmiot, jeśli został wprowadzony niedawno, nie jest jeszcze dobrze skoordynowany i wymagania nie są do końca jasne dla kadry, dlatego wyniki będą niższe.
Rekrutacja do IB
W Polsce każda szkoła, która prowadzi program IB ma prawo sama zdecydować, jak przeprowadzi rekrutację – sposobów jest mnóstwo, dlatego warto sprawdzić, jakie instytucje nas interesują i rozpatrywać je indywidualnie.
Szkoły publiczne często wprowadzają testy językowe, a oprócz tego kierują się liczbą punktów lub zdanymi olimpiadami. Szkoły niepubliczne oprócz językowych często przeprowadzają testy z danych przedmiotów i to ich wynik decyduje o przyjęciu.
Jeśli naszym celem jest szkoła publiczna, warto pamiętać o tym, że w klasach IB trudno z łatwością zdobyć miejsce bez tytułu finalisty lub laureata, dlatego warto zainteresować się konkursami kuratoryjnymi czy też wydarzeniami takimi jak OJAG, który również pomaga w dostaniu się do wymarzonej klasy.
Macie pytania co do matury IB?
To właściwie wszystkie podstawowe informacje, które chcieliśmy Wam przekazać. W następnych postach opiszemy dokładniej strukturę IB, powiemy, jak wygląda wybór przedmiotów czy też sama matura IB oraz podzielimy się wskazówkami, jak przejść przez IB DP oraz pre-IB.
W ostatnim poście chcielibyśmy odpowiedzieć na Wasze pytania, dlatego zachęcamy do pisania ich w komentarzach lub do kontaktu mailowego pod adresem: kontakt@eduspace.edu.pl
Gdzie jeszcze jesteśmy?
Jeśli chcielibyście się dowiedzieć więcej o nas lub o oferowanych przez nas programach, zapraszamy na nasze media społecznościowe, gdzie również odpowiadamy na pytania:
Dziękujemy i widzimy się przy następnym poście!
Przypisy
- Dane z Rozporządzenia Ministra Edukacji z dnia 15 października 1997 roku, dostępne pod adresem: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19910950425/U/D19910425Lj.pdf. Data dostępu: 23.06.2021.
- Dane z biuletynu IB, dostępnego pod linkiem: https://www.ibo.org/about-the-ib/facts-and-figures/statistical-bulletins/diploma-programme-statistical-bulletin/. Data dostępu: 23.06.2021.
- Tamże.
- Data dostępu: 23.06.2021.
- Stan na dzień 23.06.2021.
- Data dostępu: 23.06.2021.
Sprawdź inne nasze artykuły!
O autorze
Iga Trydulska
Studentka dziennikarstwa modowego na London College of Fashion, pasjonatka kultury, mody i sztuki. W EduSpace zajmuje się sprawami IB, którego jest absolwentką. W wolnym czasie ogląda stare filmy, czyta reportaże, fotografuje.
